Macromedia Flash программасы туралы негізгі түсінік
Flash программасы – фильм құруға, анимация жасауға және WEB-сайттарды безендіруге өте қолайлы программа. Әртүрлі программалар белгілі бір мақсатта құрылады. Flash программасының негізгі мақсаты – деңгейі өте жоғары, көрермендер мен қолданушыларды өзіндік ерекшелігімен қызықтыратын мультимедиялық фильмдер құру. Ол төменде аталған құралдар арқылы іске асады:
а) Tools құрал-саймандар панелі (сурет 1.).
Сурет 2.1. Tools құрал-саймандар панелі
а) Timeline уақыттық диаграммасы;
ә) Library кітапхана терезі;
б) Scene үстелі.
Flash программасын іске қосқанда жоғарыда аталған құралдары бар терезе ашылады. 2.1-суреттің төменгі бөлігінде негізгі компоненттер көрсетілген:
а) үстел – уақыттық диаграммада таңдалып алынған кадрды көрсетеді. Үстелде көрініспен жұмыс жасай отырып, фильм құрамыз.
ә) кітапхана – символ деп аталатын фильмдердің баттырмасының, көрінісінің, фрагменттерінің сақталуына арналған.
б) уақыттық диаграмма – фильм мазмұнының уақыт бойынша өзгеру процесін көрсетеді.
в) Tools панелі – мәтінді, графиканы құруға және өңдеуге арналған құрал–саймандар ұсынады. Панелдің төменгі бөлігінде таңдап алынған құралға сәйкес модификаторлар батырмалары пайда болады.
2.1.2 Flash негізі
Flash фильмі – WEB–сайт үшін графика және анимация. Фильм негізінен векторлық графикадан тұрады. Алайда кей жағдайда сырттан әкелінетін растрлық (шашырама) графика мен дыбыстан да құралады.
Flash фильмдері интерактивті және көрермендермен тікелей байланыста бола алады. WEB–дизайнерлер Flash-та анимацияланған логотиптер, дыбыстарды анимациялау, сонымен қатар толық метражды мультимедиялық WEB-сайттар құрады.
Flash фильмі векторлық графикадан тұрғандықтан тез
жүктеліп, көрермен экранының көлеміне толық ашылады.
Сурет 2.2. Векторлық және растрлық сурет
Сурет 2.3. Macromedia Flash программасының жұмыс терезесі.
|
|
|
|
Мұндағы 1-үстел; 2-құрал-саймандар панелі; 3-кітапхана; 4-уақыттық диаграмма;
2.1.3 Flash -те жұмыс жасау
Flash-та жұмыс жасай отырып, сырттан әкелінген графикадан немесе өздігінен сурет салу арқылы фильм құруға болады. Анимация жасалған соң оған интерактивті эффектілерді қосып, фильмге кірушілердің іс-әрекетіне сәйкес жауап беруін қамтамасыз етуге болады. Құрылған фильмді Flash Player үшін немесе Flash-тың автономдық проекторында көру үшін экспорттау керек.
Flash-тің фильмдерін келесі жолдар арқылы шақырып орындауға болады:
а) Flash Player орнатылған браузерлерде, мысалы Netscape Navigator немесе Internet Explorer;
ә) Windows үшін Microsoft Internet Explorer, Microsoft Office-тағы Flash ActiveX арқылы;
б) автономды проекторда; бұл жағдайда фильмнің файлын Flash Player-сіз шақырып орындатуға болады.
2.1.4 Flash-те анимациялау
Flash-те анимацияның екі типі бар: қадамдалған және кадрлық. Қадамдалған анимация үшін әрбір кадр жеке-жеке құрылуы қажет. Ал кадрлық анимация үшін бастапқы және соңғы кадрларды құрамыз, қалған ортасын Flash автоматты түрде өзі санайды.
2.2 Flash программасының жүйелік талаптары және инсталяциясы
Компьютерлерге орнатылуы мүмкін әртүрлі программаларға сәйкесінше аппараттық құрылғылар және жүйелік талаптар қажет болады. Macromedia Flash программасының да өзіндік талаптары бар. Flash-тің фильмдерін шақырып орындатуға арналған Flash Player үшін қажетті талаптарға тоқталайық және Flash-ті орнату барысымен таныстырайық.
Сурет 2.4. Flash программасын іске қосу
2.2.1 Macromedia Flash программасының жұмыс ортасы
Бастапқы бөлімдерде айтылған Flash-те фильмдер құру және редакциялауға арналған компонентермен тереңірек танысайық, өйткені оны білмеу фильм құруда қиындық тудырады.
Үстел–тікбұрышты аудан (2.4-сурет), онда фильмнің құрылуының және монтаждалуының негізгі жұмысы орындалады. Үстелдің көлемін керек кезде үлкейтуге, кішірейтуге болады. Ондағы көріністі толығымен немесе қандай да бір ауданын монитордың қабілетіне және фильмнің өлшеміне байланысты үлкейтіп және кішірейтіп жасауға болады.
Үстелдің түрін өзгерту жолдары:
а) Tools панеліндегі Zoom (Трансфокатор) құралы: Enlarge (Үлейту), Reduce (Кішірейту) модификаторларының көмегімен;
ә) View (Түр) менюіндегі ZoomIn (Үлкейту) немесе ZoomOut (кішірейту) командалары;
б) View (Түр) менюіндегі Magnification(Өлшем) командасына кіріп масштабқа мән береміз;
Сурет 2.5. Scene-үстел терезесі
в) Timeline (Уақыттық диаграмма) терезесі – жеке қабаттардың және фильм кадрларының ұйымдастырылуын көрсетеді, оларды уақыт бойынша басқарады. Timeline терезесі қабаттардың мазмұнын бұғаттауға немесе мазмұнды контурмен көрсетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, уақыттық диаграммада кадрлардың түрін, өлшемін өзгертуге болады, ол үшін келесі тапсырмаларды орындау керек:
а) 2.5-суретте көрсетілген Frame View батырмасын басып, оның ағымдық менюін шақырамыз.
ә) баптаудың келесі түрлерін таңдаймыз:
- Кадрлардың өлшемін өзгертуге арналған - Normal(қарапайым), Tiny(кіші), Small(кішірейтілген), Medium(орташа), Large (үлкен) батырмалары. (Large батырмасы дыбыстық файлдарды толығымен көруге ыңғайлы);
- Кадрлардың биіктігін қысқартуға арналған - Short(қысқа) батырмасы;
- Кадрлардың тізбектегі қанықтылығын өзгертуге арналған- Tinted Frames батырмасы;
- Preview (қарау) – кадрлардың кішірейтілген көшірмесін уақыттық диаграммада олардың өлшемі бойынша құру және көрсету;
- Preview In Context (контексте қарау) – жеке әрбір кадрдың кішірейтілген көшірмесін көрсету. Бұл фильмнің элементтерінің қозғалысын анимация түрінде қарау ыңғайлы.
Сурет 2.6. Timeline терезесі
Мұндағы 1-қызметтік қабаттың таңбашасы; 2-қадамдалған анимация; 3- шақырып орындату бастиегі; 4-кадрланған анимация; 5-Frame View–тің ағымдық менюін шақыру батырмасы; 6-Center frame батырмасы; 7-Кальки батырмалары; 8-ағымдағы кадрдың нөмірі; 9-шақырып орындату жылдамдығы; 10-уақыттың өтуі.
Library терезесі – Flash-та құрылған символдарды, сондай-ақ сырттан әкелінген файлдарды, дыбыстық файлдарды және Quick Time фильмдері мен растрлық графикаларды сақтайды.
Library терезесінің элементтерін өзгерту үшін Library Options (кітапханалық баптау) батырмасы пайдаланылады. Flash жүктелген кезде бірден іске қосылатын кітапхана құруға болады. Осы программада құрамдас кітапхана бар, оның негізгі мазмұны фильмдерде қолдануға ыңғайлы батырмалар, графикалар, фильмнің фрагменттері мен дыбыстары сияқты элементтердің жиынтығынан тұрады. Құрамдас кітапхананы Window - Common Libraries командасын орындау арқылы шақырамыз. Кітапханадағы элементтерді жойғанда фильмде осы элементтің барлық трансформасы өшіріледі. Кітапханадағы Use Count (қолдану индексі) бағанасы бұл элементтің тағы да қолданылатындығын анықтайды. Кітапханадан элементті жою үшін Library-дің төменгі бөлігінде орналасқан қоржынның шартбелгісін басу жеткілікті.
Movie Explorer (фильм бағыттауышы) терезесі – фильмдермен жұмыс жасағанда кейбір іс-әрекеттерді жеңілдете түседі:
а) фильмде элементтерді атауы бойынша іздеу жүргізеді;
ә) еншілі элементтің қасиеттер панелін көрсетеді және соның көмегімен элементті өзгертеді;
б) басқа жасаушы құрған фильмнің құрылымын қарауға болады;
в) көрсетілген символдың немесе әрекеттің трансформасын табады;
г) қаріпті басқа қаріппен ауыстырады;
ғ) Macromedia Generator обьектілері үшін екі бөліктің атын немесе мәнін қарастырады;
д) мәтіннің қатесін тексеру үшін мәтінді буферге көшіреді және оны ішкі мәтіндік редакторға қояды;
Сурет 2.7. Library терезесі
2.7 - суретте көрсетілгендей Movie Explorer-дің жанама менюін шақыруға болады. Меню келесі бөлімдерден тұрады:
- Go to Location–фильмнің таңдалған қабатына, сахнасына немесе кадрына өту;
- Go to Symbol Definition–фильмнің еншілі символына өту;
- Select Symbol Instances–бағыттауышта еншіленген символдардың біреуі бар сахнаға өту;
- Find in Library–еншілі символ фильмнің кітапханасында көрінеді. Осы кезде Flash-те Library терезесі ашылмаған болса, өздігінен ашылады;
- Properties–еншілі элемент үшін сәйкес панелді немесе бірнеше панелді ашады;
- Rename–еншілі элементтің атын өзгертуге мүмкіндік береді;
- Edit in Place–еншілі символды Үстелде түзетеді;
- Edit in New Window–еншілі символды жаңа Үстелде түзетеді;
- Show Movie Elements–фильмнің сахнада құрылған элементтерін көрсетеді;
- Show Symbol Definitions–символға қатысты барлық элементтерді көрсетеді;
- Copy Text to Clipboard–еншілі мәтінді буферге көшіреді;
- Cut, Copy, Paste, Clear–еншілі элементке аттарына сәйкес операцияларды орындайды, бұл өзгерістер фильмге де әсер етеді;
- Expand Branch–еншілі элемент үшін иерархиялық тізімді ашады;
- Collapse others–еншілі элемент үшін иерархиялық тізімді жабады;
- Print–фильмнің бағыттауышындағы иерархиялық тізімді баспаға шығарады.
Сурет 2.8. Фильм бағыттаушы терезесі
2.3 Flash программасының соңғы кеңейтілген мүмкіндіктері
2.3.1 Уақыттық диаграмма
Flash-тің қолайлы құрал-жабдықтары WEB–анимацияларды құруды жылдамдатады. Уақыттық диаграмма кадрлауды, өзекті кадрларды басқару мүмкіндіктерін береді. Outline Colors (жиек түстері) режимі экрандағы әртүрлі қабаттарда орналасқан объектілерді оңай ажыратуға жағдай туғызады. Қызмет етуші қабаттардың көмегімен автоматты түрде кадрланған объектілердің қозғалысын траекторияға байланыстырады. Уақыттық диаграмма (Time line терезесі) интерфейсті күйге келтіру мүмкіндігін береді. Дизайнерші өзекті кадрларды белгілеп және оны жылжытып ортасындағы кадрлардың мазмұнын жеңіл өзгерте алады, ал Edit multiple (бірнеше кадрларды түзету) командасының көмегімен бірнеше кадрды бірден және тез арада өзгертуге мүмкіндік береді.